CD Recensies

WAGNER: FLIEGENDE HOLLÄNDER, DER

Wagner: Der fliegende Holländer. Theo Adam (b), Anja Silja (s), Martti Talvela (bs), Ernst Kozub (t), Anneliese Rothenberger (ms), Gerhard Unger (t) met het BBC koor en het Philharmonia orkest o.l.v. Otto Klemperer. EMI 763.344-2, 567.408-2 (2 cd’s, 2u. 31’49”). 1968

 

De jonge Wagner die voor het eerst de Noordzee overstak, trof het slecht met het weer en belandde in een storm. Dat moet een dusdanige indruk hebben nagelaten dat hij snel het project dat hij al had opgezet weer ter hand nam. Dat betreft de legende van de Vliegende Hollander die is veroordeeld om eeuwig de zeeën te blijven bevaren tot hij de ware, ook beantwoorde liefde heeft gevonden. De ouverture schildert meteen al iets van die eerdere storm.

Het eerste verlossingsdrama van Wagner vond in Klemperer een dirigent die het werk magistraal weergeeft. Hij geeft de opera een lichtelijk symfonische behandeling en rechtvaardigt zijn gematigde tempi door de manier waarop hij melodielijnen de ruimte geeft en details invult. De intensiteit is voortdurend groot.

Theo Adam vertolkt alle gemoedstoestanden van de Hollander uitstekend met heel goed gevoel voor het uit te beelden karakter en ook fraaie zang. Als Senta is Anja Silja het toonbeeld van vertrouwen en liefde tot in de dood. Ze is bovendien een goed acterende zangeres. Talvela is een uitdagende, potige Daland, Ernst Kozub een sympathieke Erik en Gerhard Unger een mooi articulerende, felle stuurman. Het geheel is magistraal.

Nu wilde het toeval dat Klemperer met bijna hetzelfde team in ongeveer dezelfde periode (maart 1968) een concertante uitvoering in de Royal Festival Hall in Londen gaf. De bezetting bleef in essentie gelijk, alleen werd Kozub vervangen door James King en Unger door Kenneth Macdonald. Groot zijn de onderlinge verschillen niet, al is King iets in het voordeel. Ook is de intensiteit in de zaal wat groter, maar daar staat tegenover dat er ook bijgeluiden zijn. Weeg zelf af, of studio- of zaal (op Testament SBT 21423-2) aantrekkelijker is.

Het aanhoren waard zijn ook nog Sinopoli (DG 437.778-2), Keilberth (Testament SBT 21384) en Reiner (Naxos 8.110189/90).